▶ Jak się pisze: umię czy umiem?

JAK POWINNO SIĘ PISAĆ?

POPRAWNIE: umiem

NIEPOPRAWNIE: umię

DLACZEGO POWINNO SIĘ TAK PISAĆ?

Niepoprawna forma 1. os. l. poj. umię wynika z nieprawidłowego przyporządkowania czasowników do ich wzorców odmiany – taki wzorzec, inaczej określany „paradygmatem”, ma każdy czasownik w języku polskim. Słowo „umieć” zalicza się do III (lub w innej klasyfikacji: IV) koniugacji. Oznacza to, że formy 1. os. l. poj. powinny mieć końcówkę -em, tzn. ja umiem/ rozumiem/ wiem. Niepoprawna forma umię świadczy o tym, że błędnie zakwalifikowaliśmy ten czasownik do koniugacji I, tj. wzorca odmiany typowego dla widzieć czy brać (por. 1. os. l. poj.: widzę, biorę).

Ważną rzeczą, o której należy pamiętać w przypadku czasownika umieć, jest sposób tworzenia formy 3. os. l. mn., która prawidłowo powinna brzmieć: umieją, a nie umią. Śródłogosowa jota jest tutaj pozostałością procesów historycznych.

W JAKICH KONTEKSTACH MOŻE WYSTĄPIĆ?

Umiem mówić biegle po angielsku i po niemiecku.

Mógłbyś mi pomóc? Nie umiem zainstalować tego programu.

Nie umiem wyjaśnić, dlaczego to mnie obarcza się winą za tę sytuację.

PODZIEL SIĘ WIEDZĄ!

Udostępniając ten wpis na swoim Facebooku lub Instagramie, dzielisz się wiedzą!